Steven Wilson Koninklijk Circus/Brussel 18/02/19

Zowel voor Artist Of The Year als voor Album Of The Year liet Steven Wilson bij de Prog Awards van 2018 de rest van het deelnemersveld ver achter zich. Wilson domineert immers al 2 decennia het genre (aanvankelijk met band Porcupine Tree maar sinds enkele jaren solo) en zijn laatste album To the bone was een ambitieuze maar geslaagde evenwichtsoefening tussen het complexe dat het (prog-) genre typeert en de lichtheid die aan popmuziek kleeft. Denk aan Rush die in de opnamestudio per ongeluk van kamer verwisselen met ABBA. In het verlengde van To the bone bracht Wilson net voor de feestdagen nog een volumineus live album uit dat onder de titel Home invasion een knappe registratie is van de concerten die hij vorig jaar gaf in de Londense Royal Albert Hall. Om die release nog wat promotionele wind in de zeilen mee te geven rond de Brit momenteel in Europa het lange toeren af dat is opgehangen aan zijn To the bone plaat waarna zijn fan legioen het een tijdlang zonder Wilson zal moeten doen.

Ondanks dat Wilson normaliter avondvullend uitpakt – concerten van twee en een half uur zijn standaard - en er eigenlijk dus geen tijd te verspillen was werd toch oud Mansun frontman Paul Draper opgetrommeld om de avond in te leiden. Op de eindafrekening van de avond kostte dat 2 songs van Wilson. Hoe goed Draper ook probeerde om dit te legitimeren (de man is een goed bewaard geheim uit de Britpop-jaren 90), vele aanwezigen zullen dit geen faire deal gevonden hebben. Nochtans, wie goed luisterde naar een song als “The chad who loves me” hoorde vast een akkoordenschema dat zich ook in het Wilson universum zou thuis voelen.

Wilson’s To the bone toer hield eerder al halt in een uitverkochte Brusselse AB als ook op Werchter. Daarmee was het Koninklijk Circus, in één jaar tijd, zijn derde Belgische stop. Aan publiek ook ditmaal geen gebrek want ook nu was de zaal weken op voorhand uitverkocht. Daar heeft Wilson zelfs geen hit voor nodig al bewijst hij met “Permanating” wel moeiteloos één te kunnen schrijven. De aanmoedigingen van Wilson om te gaan dansen, net voor het nummer een wat schizofrene twist aan het concert gaf, mochten echter niet baten. Nee, het Koninklijk Circus was beduidend méér volgelopen met liefhebbers van het minder lichtvoetige werk van Wilson. “Home invasion”, “Ancestral” en het opnieuw opgeviste “No twilight within the courts of the sun” dat enkele gevaarlijke uithalen kende gingen er, tegen hun eigen natuur, in als koek. Geen van Wilson’s bandleden ging trouwens een avond lang onder het Olympische niveau van muzikaal vakmanschap die deze nummers van hen vereisten. Iets conventioneler voelen wellicht de songs aan die Wilson put uit zijn Porcupine Tree verleden en een avond als deze ook beter uitbalanceren. Tegen de achtergrond van een regenachtig Londen aan hebben we grootstedelijke eenzaamheid in een concert zo mooi nog niet zien voorbijkomen als in “Don’t hate me” en “Lazarus” bezorgde het Koninklijk Circus weer een royale portie melancholie. Ook van “The Sound of Muzak” wordt een mens niet vrolijk maar “het verschaft tenminste een perfect meezingbaar refrein”, zo schertste Wilson zelf. Alsof het To the bone hoofdstuk zich met het einde van de toer in zicht al zachtjesaan aan het sluiten is waren songs er van ook beduidend minder in aantal dan tijdens vorige concerten. Aan opener “Nowhere now” werd niet geraakt, evenmin aan het met een hologram van Ninet Tayeb gebracht “Pariah” maar voor de verrassing tekende wel een sterk “The same asylum as before”.

Op papier lijken akoestische songs in een concert van Steven Wilson een no go te zijn maar zowel “Blackfield” (van het gelijknamige zijproject) als “Sentimental (Porcupine Tree) bewezen in de bissen het tegendeel. Wilson zei het zelf (en haalde het gelijk aan zijn kant): alleen goede songs blijven ook zo overeind. En voor wie nog dat ene duwtje dieper nodig had in Brussel wachtte aan het einde nog “The raven that refused to sing”. Ook Wilson zelf zal zich komende maanden het (publiekelijk) zingen ontzeggen en zich toeleggen op nieuw werk. Met dit Brussels adieu werd alvast nog éénmaal groots uitgepakt om, ook in ons geval, lang genoeg op te kunnen teren.